November 2016
15

Het is duur om te studeren. Daarom lenen veel studenten geld bij DUO. Met dit geld betalen zij hun studie en levensonderhoud. Maar liefst 44% van de studenten ging in het schooljaar 2015-2016 een studieschuld bij DUO aan. Na afloop van je studie moet je je studieschuld terugbetalen. Stel dat je dan ook een eigen woning wilt kopen. Gaat dat dan eigenlijk wel met een studieschuld?

Lagere hypotheek door studieschuld

Heb je een studieschuld? Dan kun je gewoon een hypotheek krijgen. Alleen het bedrag dat je aan maximale hypotheek kunt krijgen is wel lager. Hoeveel lager hangt natuurlijk af van de hoogte van je studieschuld. Het hangt er ook vanaf van wanneer je je studieschuld bent aangegaan. Ben je je studieschuld na 1 september 2015 aangegaan? Dan heb je te maken met een nieuw leenstelsel.

Oud leenstelsel of nieuw leenstelsel?

Ben je je studieschuld vóór 1 september 2015 aangegaan? Dan maak je gebruik van het oude leenstelsel? Bij studieschulden die onder het oude leenstelsel vallen, houdt de hypotheekverstrekker rekening met een maandelijkse last van 0,75% van het oorspronkelijke bedrag van je studieschuld. Je hebt bijvoorbeeld een studieschuld van € 20.000,-. Dan houdt je hypotheekverstrekker rekening met een maandelijkse last van € 150,- voor DUO.

Maak je gebruik van het nieuwe leenstelsel (na 1 september 2015)? Dan houdt je hypotheekverstrekker rekening met een maandelijkse last van 0,45% van het oorspronkelijke bedrag van je studieschuld. Je hebt bijvoorbeeld een studieschuld van € 20.000,-. Dan houdt je hypotheekverstrekker rekening met een maandelijkse last van € 90,- voor DUO.

Overigens hebben studenten met een studieschuld onder het oude leenstelsel meestal een lagere studieschuld. Dat komt doordat zij nog recht hadden op een basisbeurs. Deze basisbeurs is sinds 1 september 2015 afgeschaft. Het aantal studenten met een studiebeurs is sinds die datum daardoor veel hoger.

In het schooljaar 2015-2016 ging 44% van de studenten een studieschuld bij DUO aan. In 2014 was dit percentage nog zo’n 27%. Gemiddeld lenen studenten die nu een studie starten € 21.000,- tot € 24.000,- bij DUO, volgens het Centraal Planbureau (CPB). Bij het oude leenstelsel bedroeg de gemiddelde studieschuld € 15.000,-.

Dank je wel studielening! Nu kan ik een huis kopen

Volgens het Nationale Instituut voor Budgetvoorlichting (NIBUD) lenen studenten ook geld voor andere doeleinden dan hun studie. Deze doeleinden kunnen van alles zijn. Studenten lenen bijvoorbeeld geld om te sparen, een mooie reis te maken en ja, zij lenen zelfs geld bij DUO om een woning te kopen! De leenvoorwaarden van een studieschuld bij DUO zijn namelijk erg gunstig.

Als je als student nu een studieschuld aangaat, dan moet je je lening binnen 35 jaar terugbetalen. De rente voor nieuwe leningen bedroeg lange tijd 0,01% en is in het najaar van 2016 zelfs 0% geworden. Ter vergelijking: in 2012 moest een student nog 1,39% aan rente voor een studieschuld betalen. Een lening die onder het oude leenstelsel afgesloten is, moet in 15 jaar terugbetaald zijn.

Tijdens je studie stelt DUO het rentepercentage van je studieschuld ieder kalenderjaar opnieuw vast. Zodra je geen geld meer krijgt vanuit je studielening wordt het rentepercentage iedere 5 jaar vastgesteld.

Één op de drie studenten leent het maximale studiebedrag. Daarnaast verdienen studenten vaak best een aardig centje bij. 71% van de studenten heeft inkomsten uit een bijbaan en/of wordt beloond tijdens de stageperiode. Gemiddeld hebben studenten een inkomen van € 768,- per maand.

Je hypotheekadviseur over je Studieschuld informeren

Je studieschuld is niet zichtbaar bij het Bureau Krediet Registratie (BKR). Het BKR registreert alle leningen vanaf € 250,-, die langer dan 1 maand gebruikt worden, maar geen studieleningen bij DUO.

Uit de gegevens van BKR kunnen je hypotheekadviseur en de hypotheekverstrekker dus niet opmaken of je wel of niet een studieschuld hebt. Je hypotheekadviseur vraagt je wel of je een studieschuld hebt. Natuurlijk moet je die dan melden.

Aan de hand van jouw persoonlijke financiële situatie berekent je hypotheekadviseur of je hypotheeklasten verantwoord voor je zijn. Meld je niets over je studieschuld? Dan houdt de hypotheekadviseur bij de berekening geen rekening met de maandelijkse lasten van je studieschuld.

Als de hypotheekverstrekker of hypotheekadviseur er toch achter komt, dan wordt er wel rekening mee gehouden en dan kun je de hypotheek misschien niet meer krijgen. Bij het beoordelen van jouw hypotheekdossier vragen hypotheekverstrekkers vaak bankafschriften op. Daar staan ook overboekingen van en naar DUO op. Als je niets over je studieschuld verteld hebt, dan krijg je er waarschijnlijk wel wat vragen over of wordt de hypotheek jou zelfs geweigerd.

Vertel je niets over je studieschuld en sluit je een hypotheek met Nationale Hypotheek Garantie (NHG) af? Moet je op een later moment je huis door omstandigheden met een restschuld verkopen? Als NHG erachter komt dat je een studieschuld had op het moment dat je je hypotheek afsloot, dan vervalt het vangnet vanuit NHG. Dit betekent onder andere dat NHG je de restschuld niet kwijt zal schelden.

Bij de berekening van je maximale hypotheek wordt je hele studieschuld meegerekend. Alleen als je tussentijds extra op je studielening hebt afgelost dan mag je het afgeloste bedrag van je studieschuld aftrekken. Je moet dan natuurlijk wel kunnen aantonen dat je de extra aflossing daadwerkelijk gedaan hebt.

HBO/WO-studenten met een studielening

De studieschuld van HBO/ WO-studenten bestaat uit:

  • een studielening
  • een reisproduct
  • een aanvullende beurs
  • een collegegeldkrediet

In totaal kan een HBO/ WO-student 7 jaar studiefinanciering krijgen voor een HBO of WO opleiding van 4 jaar. Als de opleiding langer duurt, dan kun je langer studiefinanciering krijgen. Het bedrag dat je aan studielening krijgt moet altijd binnen 10 jaar opgebruikt zijn.

Het reisproduct kun je alleen de eerste 5 jaar krijgen. Een collegegeldkrediet is voor het betalen van je collegegeld. Of je als student een aanvullende beurs kunt krijgen hangt van het inkomen van je ouders af en het aantal studerende broers en zussen. De eerste 5 maanden van de aanvullende beurs zijn een gift. De rest van de aanvullende beurs wordt ook een gift als je je diploma binnen 10 jaar behaalt. Je kunt de aanvullende beurs alleen de eerste 4 jaar krijgen.

Je studieschuld bij DUO bestaat dus in principe uit een studielening en een collegegeldkrediet. Belangrijk is dat je binnen 10 jaar een diploma behaalt. Behaal je in deze periode geen diploma? Dan moet je de kosten van het reisproduct en de eventuele aanvullende beurs (met uitzondering van de eerste 5 maanden) aan DUO terugbetalen. Je totale studieschuld betaal je in maximaal 15 of 35 jaar terug, afhankelijk van het leenstelsel waar je onder valt.

MBO’ers met een studielening

Een studieschuld van MBO’ers op niveau 1 en 2 bestaat uit:

  • basisbeurs
  • studielening
  • reisproduct
  • aanvullende beurs

MBO’ers op niveau 1 of 2 ontvangen naast hun reisproduct nog wel een basisbeurs. Daarnaast kunnen zij een lening en eventueel een aanvullende beurs krijgen. Voor MBO’ers op niveau 1 of 2 zijn de basisbeurs, de eventuele aanvullende beurs en het reisproduct een gift. Deze MBO’ers ontvangen studiefinanciering zolang ze een MBO-studie op niveau 1 of 2 volgen. MBO’ers op niveau 1 of 2 kunnen dus eigenlijk alleen maar een studielening aan schuld hebben.

Een studieschuld van MBO’ers op niveau 3 en 4 bestaat uit:

  • basisbeurs
  • studielening
  • reisproduct
  • aanvullende beurs

Of een MBO’er op niveau 3 of 4 een aanvullende beurs krijgt is afhankelijk van het inkomen van ouders en het aantal studerende broers of zussen. Tijdens het eerste jaar is de aanvullende beurs een gift.

De basisbeurs, de rest van de eventuele aanvullende beurs en het reisproduct bij MBO’ers op niveau 3 en 4 wordt pas een gift als zij binnen 10 jaar een diploma behalen. Dit noem je de prestatiebeurs. Haalt de MBO’er op niveau 3 of 4 geen diploma? Dan moet de MBO’er alles terugbetalen, behalve het eerste jaar van de aanvullende beurs.

De MBO-student kan maximaal 7 jaar lang geld lenen van DUO. De aanvullende beurs kan de MBO’er maximaal 4 jaar ontvangen. Voor een specialistische opleiding kan de MBO-student maximaal 2 jaar extra studiefinanciering ontvangen. Netzoals bij HBO’ers moet de studiefinanciering binnen 10 jaar opgebruikt zijn.

Behaalt de MBO’er op niveau 3 of 4 binnen 10 jaar geen diploma? Dan kan de studieschuld van de MBO-student bestaan uit een studielening, de kosten van de basisbeurs, de kosten van het reisproduct en de eventuele aanvullende beurs (met uitzondering van het eerste jaar). Afhankelijk van het leenstelsel moet de MBO-student de studieschuld in maximaal 15 of 35 jaar terugbetalen.

Het reisproduct

Een student kan gratis of met korting met het openbaar vervoer reizen met het reisproduct. Het reisproduct is onderdeel van de studiefinanciering. Het reisproduct is een lening van € 99,66 per maand. Behaalt de student binnen 10 jaar een diploma? Dan wordt de lening van het reisproduct een gift.

Maar heeft een student ten onrechte gebruik gemaakt van een reisproduct? Dan straft DUO de student daarvoor. Per maand dat er onterecht gebruik gemaakt is van het reisproduct moet de student € 164,47 betalen. Over deze schuld wordt ook nog eens 2% rente berekend. DUO int deze schuld namens de vervoersbedrijven. De schuld kan daarom niet bij de studiefinanciering opgeteld worden.

Bijverdienen met studieschuld

Onder het nieuwe leenstelsel mogen HBO’ers en WO’ers onbeperkt bijverdienen. Als een student onder het oude leenstelsel valt dan geldt er wel een inkomstengrens van € 13.989,13 in 2016. MBO’ers kunnen in 2016 tot € 13.989,13 bijverdienen naast een studiefinanciering.

Verdient een student meer dan de inkomstengrens? Dan mag de student geen studiefinanciering en reisproduct meer hebben. Studenten zijn er dan zelf verantwoordelijk voor om hun studiefinanciering stop te zetten. Als zij dit niet doen, dan moeten zij het inkomen terugbetalen dat zij boven de inkomstengrens hebben verdiend. De student betaalt maximaal terug wat de student in dat studiefinancieringsjaar van DUO heeft ontvangen aan basisbeurs, aanvullende beurs, en reisproduct.

Als de student in het afstudeerjaar een eigen bedrijf start, dan telt de winst uit eigen onderneming niet mee voor de bijverdiensten van de student.

Studeren met een kind

Verzorgt een student een kind tijdens de studie? Is de student de enige verzorgende ouder voor het kind? Dan kan de student recht hebben op een ‘eenoudertoeslag’. Er zijn verschillende voorwaarden:

  • de student heeft geen partner
  • de student ontvangt geen kinderbijslag voor het kind
  • het kind staat bij de gemeente op het adres van de student ingeschreven

Volgt de student een studie van 4 jaar? Dan kan de student gedurende maximaal 7 jaar een eenoudertoeslag krijgen. De eenoudertoeslag is in basis een lening. De eenoudertoeslag die de student tijdens de eerste 4 jaar ontvangt wordt een gift als de student binnen 10 jaar een diploma behaalt. De gift wordt groter als de studie langer duurt.

De studieschuld van de student, die een kind verzorgt, bestaat dus uit:

  • een schuld, die behoort bij een HBO/WO-student
  • een schuld, die behoort bij een MBO-student op niveau 1 en 2
  • een schuld, die behoort bij een MBO-student op niveau 3 en 4

Daarbij komt de eenoudertoeslag die de student na 4 jaar ontvangen heeft (of langer als de studie langer duurt dan 4 jaar). Behaalt de student binnen 10 jaar geen diploma? Dan moet de student de volledige eenoudertoeslag terugbetalen. Afhankelijk van het leenstelsel, moet de student de studieschuld in maximaal 15 of 35 jaar terugbetalen.

Leeftijdsgrens voor studiefinanciering

Uiterlijk tot op de eerste dag van de maand waarop je 30 jaar oud wordt kun je een studiefinanciering aanvragen en in laten gaan. Stop je met de studie en de studiefinanciering? Vanaf je 30e kun je dan geen nieuwe studiefinanciering meer aanvragen.

Nederlanders komen automatisch in aanmerking voor een studiefinanciering. Niet-Nederlanders uit EU-landen en met bepaalde verblijfsvergunningen kunnen ook voor een studiefinanciering in aanmerking komen.

Hoe zit het met terugbetalen?

Stopt het recht op studiefinanciering? Dan hoef je tijdens de ruim eerste 2 jaar nog niets af te lossen. Dat mag natuurlijk wel! Na deze aanloopfase van 2 jaar ben je wel verplicht om af te lossen. Je opleidingsinstituut stuurt meestal automatisch een bericht naar DUO dat je een diploma behaald hebt.

Terug 1125 keer bekeken