November 2016
15

Veel studenten lenen bij DUO geld om hun studie en hun levensonderhoud mee te betalen. In het schooljaar 2015-2016 ging 44% van de studenten een studieschuld bij DUO aan. Door wijzigingen in het leenstelsel neemt het aantal studenten met een studieschuld sinds september 2015 flink toe. Ook sluiten studenten een hogere studielening af. Na beëindiging van je studie moet je je studieschuld natuurlijk terugbetalen aan DUO. Stel dat je dan een eigen huis wilt kopen. Kan dat eigenlijk als je nog een studieschuld hebt? Wat zijn je mogelijkheden?

Hypotheek lager door studieschuld

Heb je een inkomen? Dan kun je in principe gewoon een hypotheek krijgen als je een studieschuld hebt. Het bedrag dat je kunt lenen wordt wel lager door je studieschuld. Bij een hoge studieschuld is de impact natuurlijk groter, dan bij een kleine studieschuld. Wanneer je je studieschuld bent aangegaan is ook van belang. Als je je studieschuld na 1 september 2015 bent aangegaan dan maak je gebruik van het nieuwe leenstelsel.

Het verschil tussen het oude en nieuwe leenstelsel

StudieschuldAls je je studieschuld vóór 1 september 2015 aangegaan bent valt je studieschuld onder het oude leenstelsel. In dat geval houdt de hypotheekverstrekker rekening met een maandelijkse last van 0,75% van je studieschuld. Stel dat je een studieschuld van € 20.000,- hebt. De hypotheekverstrekker gaat er dan vanuit dat je maandelijks € 150,- aan DUO moet terugbetalen.

Als je je studieschuld ná 1 september 2015 aangegaan bent valt je studieschuld onder het nieuwe leenstelsel. In dat geval houdt je hypotheekverstrekker rekening met een maandelijkse last van 0,45% van je studieschuld. Je hebt bijvoorbeeld een studieschuld van € 20.000,-. De hypotheekverstrekker gaat er dan vanuit dat je maandelijks € 90,- aan DUO moet terugbetalen.

Studenten waarvan de studieschuld onder het oude leenstelsel valt hebben meestal een lagere studieschuld. Zij hadden namelijk nog recht op een basisbeurs. Voor nieuwe studenten is deze basisbeurs sinds 1 september 2015 afgeschaft. Het aantal studenten dat een studiebeurs aangaat is door het afschaffen van de basisbeurs behoorlijk toegenomen.

44% van de studenten ging in het schooljaar 2015-2016 een studieschuld bij DUO aan. In het schooljaar 2014-2015 was dit percentage 27%. Studenten lenen gemiddeld € 21.000,- tot € 24.000,- bij DUO, volgens het Centraal Planbureau (CPB). Vóór het afschaffen van de basisbeurs was dit bedrag gemiddeld € 15.000,-.

Een woning kopen met behulp van je studielening

Studenten gebruiken hun studielening steeds vaker voor andere doeleinden dan hun studie, volgens het Nationale Instituut voor Budgetvoorlichting (NIBUD). Dat komt doordat de leenvoorwaarden van een studieschuld bij DUO erg aantrekkelijk zijn. Één op de drie studenten leent het maximale studiebedrag.

Doeleinden zijn bijvoorbeeld:

  • opbouwen van een spaartegoed
  • een mooie reis maken
  • een auto kopen
  • de aanschaf van een woning

Zolang een student een studie volgt stelt DUO ieder kalenderjaar het rentepercentage van de studieschuld opnieuw vast. Na de studie wordt het rentepercentage iedere 5 jaar opnieuw vastgesteld.

Een student moest in 2012 nog 1,39% aan rente betalen. In het najaar van 2016 bedraagt het rentepercentage voor nieuwe studieleningen nog maar rond de 0 procent. Studenten die onder het nieuwe leenstelsel een studieschuld aangaan hebben 35 jaar de tijd om hun studielening terug te betalen. Onder het oude leenstelsel is deze periode 15 jaar.

Informeer je hypotheekadviseur over je studieschuld

Bureau Krediet Registratie (BKR) registreert alle leningen vanaf € 250,-, die langer dan 1 maand gebruikt worden. Als een hypotheekverstrekker een hypotheek verstrekt, wordt het BKR-registratiesysteem altijd gecontroleerd op leningen.

BKR registreert geen studieschulden bij DUO. Je hypotheekadviseur en de hypotheekverstrekker kunnen dus niet in BKR zien of je een studieschuld hebt. Je hypotheekadviseur zal je daarom vragen of je een studieschuld hebt. Natuurlijk moet je de gegevens ervan geven!

Je hypotheekadviseur berekent wat je maximaal kunt lenen en of je hypotheeklasten verantwoord voor je zijn. Dit doet de hypotheekadviseur aan de hand van jouw persoonlijke financiële situatie. Als je je studieschuld verzwijgt houdt de hypotheekadviseur bij de berekening geen rekening met de lasten van je studieschuld.

De kans is groot dat de hypotheekverstrekker of hypotheekadviseur er toch achter komt. Een hypotheekverstrekker vraagt bijvoorbeeld bankafschriften op (zonder doorhalingen) waar bij- en/of afschrijvingen van DUO op kunnen staan. Heb je je studieschuld verzwegen? Dan krijg je er vragen over of kan je hypotheek zelfs geweigerd worden. Bovendien kan het zo zijn dat je de hypotheek niet meer kunt krijgen als de lasten van je studieschuld meegenomen worden bij de berekening.

Sluit je een hypotheek met Nationale Hypotheek Garantie (NHG) af? Kom je door omstandigheden in betalingsproblemen en moet je je woning met een restschuld verkopen? Blijkt op dat moment dat je een studieschuld had toen je de hypotheek afsloot? Dan vervalt het vangnet vanuit NHG. Een maatregel zal zijn dat NHG je de restschuld in ieder geval niet zal kwijtschelden.

Het verzwijgen van je studieschuld kan dus vervelende consequenties hebben. Vertel je hypotheekadviseur er dus over!

Bij de hypotheekberekening houdt je hypotheekadviseur rekening met je hele studieschuld. Heb je tussentijds een extra aflossing op je studielening op je studielening gedaan? Dan mag je hypotheekadviseur dit afgeloste bedrag van je studieschuld aftrekken. Uiteraard moet je de extra aflossing op je studieschuld wel kunnen aantonen.

De studieschuld van HBO/WO-studenten

De studieschuld van HBO/WO-studenten bestaat uit:

  • een studielening
  • een reisproduct
  • een aanvullende beurs
  • een collegegeldkrediet

Een HBO/ WO-student kan in totaal 7 jaar studiefinanciering krijgen voor een HBO- of WO-opleiding van 4 jaar. Duurt een opleiding langer? Dan kan de student langer studiefinanciering krijgen. De student moet de studielening binnen 10 jaar opgebruiken.

Tijdens de eerste 5 jaar van de studie kunnen studenten een reisproduct krijgen. Een collegegeldkrediet is specifiek bedoeld voor het betalen van het collegegeld.

Of een student een aanvullende beurs kan krijgen is afhankelijk van het inkomen van de ouders en het aantal studerende broers en zussen. De eerste 5 maanden van de aanvullende beurs zijn een gift. Behaalt de student het diploma vervolgens binnen 10 jaar? Dan wordt de rest van de aanvullende beurs ook een gift. De aanvullende beurs kan de student alleen gedurende de eerste 4 jaar krijgen.

De studieschuld bij DUO bestaat in eerste instantie dus uit een studielening en een collegekrediet. De student moet het diploma binnen 10 jaar behalen. Lukt dat niet? Dan moet de student de kosten van het reisproduct en de eventuele aanvullende beurs (met uitzondering van de eerste 5 maanden) aan ook aan DUO terugbetalen. Afhankelijk van het leenstelsel van de studieschuld betaalt de student de studielening in maximaal 15 of 35 jaar terug aan DUO.

De studieschuld van MBO-studenten

De studieschuld van een MBO-student op niveau 1 en 2 bestaat uit:

  • basisbeurs
  • studielening
  • reisproduct
  • aanvullende beurs

Een MBO-student die op niveau 1 of 2 een studie volgt, ontvangt nog wel een basisbeurs. Ook krijgen zij het reisproduct. Daarnaast kan de MBO-student een studielening en eventueel een aanvullende beurs krijgen. Voor MBO-studenten op niveau 1 of 2 zijn de basisbeurs, de eventuele aanvullende beurs en het reisproduct een gift. Deze MBO-studenten ontvangen studiefinanciering zolang ze een MBO-studie op niveau 1 of 2 volgen. De studieschuld van MBO-studenten op niveau 1 of 2 kan dus eigenlijk alleen maar uit een studielening bestaan.

De studieschuld van een MBO-student op niveau 3 en 4 bestaat uit:

  • basisbeurs
  • studielening
  • reisproduct
  • aanvullende beurs

Of een MBO-student op niveau 3 of 4 een aanvullende beurs krijgt hangt van het inkomen van de ouders af en het aantal studerende broers of zussen. De aanvullende beurs is tijdens het eerste jaar een gift.

Behaalt de MBO-student op niveau 3 en 4 binnen 10 jaar een diploma? Dan worden de basisbeurs, de rest van de eventuele aanvullende beurs en het reisproduct een gift. Dit wordt de prestatiebeurs genoemd. Maar als de MBO-student op niveau 3 of 4 geen diploma behaalt, dan moet alles terugbetaald worden (met uitzondering van het eerste jaar van de aanvullende beurs).

De MBO-student kan gedurende maximaal 7 jaar geld van DUO lenen. Een eventuele aanvullende beurs kan een MBO-student gedurende maximaal 4 jaar ontvangen. Volgt de MBO-student een specialistische opleiding? Dan kan de MBO-student maximaal 2 jaar extra studiefinanciering van DUO krijgen. De MBO-student moet de studiefinanciering binnen 10 jaar opgebruiken.

Binnen 10 jaar moet de MBO-student op niveau 3 of 4 een diploma behalen. Lukt dat niet? De MBO-student kan dan een studieschuld hebben, die bestaat uit een studielening, de kosten van de basisbeurs, de kosten van het reisproduct en de eventuele aanvullende beurs (met uitzondering van het eerste jaar). Afhankelijk van het leenstelsel van de studieschuld betaalt de student de studielening in maximaal 15 of 35 jaar terug aan DUO.

Het reisproduct

Met het reisproduct kan een student gratis of met korting met het openbaar vervoer reizen. Het reisproduct is onderdeel van de studiefinanciering. Het reisproduct is in eerste instantie een lening van € 99,66 per maand. Behaalt de student binnen 10 jaar een diploma? Dan wordt de lening van het reisproduct een gift.

Heeft een student ten onrechte gebruik gemaakt van een reisproduct? Dan wordt de student door DUO gestraft daarvoor. Voor iedere maand dat onterecht van het reisproduct gebruik gemaakt is moet de student € 164,47 aan DUO betalen. DUO berekent over deze schuld 2% rente. DUO int deze schuld namens de vervoersbedrijven. Om deze reden kan dit deze schuld niet bij de rest van de studiefinanciering opgeteld worden.

Hoeveel mag de student bijverdienen naast de studieschuld?

Naast hun studielening hebben studenten vaak best een aardig inkomen. Maar liefst 71% van de studenten heeft een bijbaan en/of ontvangt een stagevergoeding. Studenten hebben gemiddeld een maandinkomen van € 768,-.

Hoeveel de student mag bij verdienen is bij de start van het nieuwe leenstelsel gewijzigd. Onder het nieuwe leenstelsel mogen HBO-studenten en WO-studenten onbeperkt bijverdienen. Valt een student echter onder het oude leenstelsel? Dan moet de student rekening houden met een inkomstengrens van € 13.989,13 in 2016. MBO-studenten kunnen naast hun studiefinanciering in 2016 tot € 13.989,13 bijverdienen.

Als een student meer dan de inkomstengrens verdient dan mag de student geen gebruik meer maken van de studiefinanciering en het reisproduct. Studenten moeten hun studiefinanciering dan zelf stopzetten. Doen zij dat niet? Dan moeten zij het inkomen dat zij boven de inkomstengrens verdiend hebben terugbetalen. De student moet maximaal terugbetalen wat in dat studiefinancieringsjaar van DUO is ontvangen aan basisbeurs, aanvullende beurs, en reisproduct.

Start de student in het afstudeerjaar een eigen bedrijf? Dan telt de winst uit eigen onderneming niet mee voor de bijverdiensten van de student.

Een kind verzorgen naast een studie

Een student die naast de studie een kind verzorgt kan recht hebben op een ‘eenoudertoeslag’. Er zijn verschillende voorwaarden waar de student aan moet voldoen:

  • de student is de enige verzorgende ouder van het kind
  • de student heeft geen (inwonende) partner
  • de student ontvangt geen kinderbijslag voor het kind
  • het kind staat bij de gemeente op het adres van de student ingeschreven

Als de student een studie van 4 jaar volgt dan kan de student gedurende maximaal 7 jaar een eenoudertoeslag krijgen. In basis is de eenoudertoeslag een lening. Behaalt de verzorgende student binnen 10 jaar een diploma? Dan wordt de eenoudertoeslag die de student tijdens de eerste 4 jaar ontvangen heeft een gift. Als de studie langer duurt wordt de gift groter.

De studieschuld van de student die belast is met de verzorging van een kind, bestaat dus uit:

  • een schuld, die behoort bij een HBO/WO-student
  • een schuld, die behoort bij een MBO-student op niveau 1 en 2
  • een schuld, die behoort bij een MBO-student op niveau 3 en 4

Daarnaast kan de studieschuld bestaan uit de eenoudertoeslag die de student na 4 jaar ontvangen heeft (of langer als de studie langer duurt dan 4 jaar). Het is wel belangrijk dat de verzorgende student binnen 10 jaar een diploma behaalt. Anders moet de student de volledige eenoudertoeslag terugbetalen. Afhankelijk van het leenstelsel van de studieschuld betaalt de student de studielening in maximaal 15 of 35 jaar terug aan DUO.

Leeftijdsgrens voor studiefinanciering

Een student kan tot uiterlijk de eerste dag van de maand waarop de student 30 jaar oud wordt een studiefinanciering bij DUO aanvragen en in laten gaan. Stopt de student met de studie en de studiefinanciering? Vanaf de start van het 30e levensjaar kan de student geen nieuwe studiefinanciering meer aanvragen.

Nederlanders komen automatisch in aanmerking voor een studiefinanciering. Niet-Nederlanders uit EU-landen en met bepaalde verblijfsvergunningen kunnen ook in aanmerking komen voor een studiefinanciering.

Wanneer moet de student de studieschuld terugbetalen?

Stopt het recht op studiefinanciering? Dan hoeft de student tijdens de ruim eerste 2 jaar nog niets terug te betalen. Dat mag natuurlijk wel! Na deze aanloopfase van 2 jaar is de student wel verplicht om af te lossen op de schuld. Het opleidingsinstituut van de student stuurt meestal automatisch een bericht naar DUO dat een student een diploma behaald heeft.

Terug 1500 keer bekeken