Een jaren dertig benedenwoning van 100 m2 groot, met glas in lood, ornamenten aan het plafond en een flinke tuin erachter. Voor maar 60.000 euro. Goed, het pand aan de Balkenstraat in het Rotterdamse Spangen ziet er wat sjofel uit, maar dat is ook precies de bedoeling.

Het moet geïsoleerd worden, de kozijnen moeten worden vervangen en er moet een nieuwe keuken en badkamer in zo vat Anne-Greet van der Wiel de belangrijkste gebreken samen. Als adviseur van bemiddelingsbureau Urbannerdam begeleidde ze de verkoop van 189 Rotterdamse opknappanden.

Huisjesmelkers

De gemeente Rotterdam kocht de woningen op van malafide huisjesmelkers in slechte wijken als Spangen, Vreewijk en Charlois. Voor een weggeefprijs worden ze nu aan particulieren verkocht. Enige spelregel is dat je de binnen- en buitenkant binnen een jaar moet opknappen en dat je er minimaal twee jaar moet wonen, zegt Van der Wiel. Een bovengrens aan inkomen is er niet, een ondergrens wel. Je moet laten zien dat je de hypotheeklasten kunt dragen.

De vooroorlogse woningen blijken vooral in trek bij jonge hoogopgeleiden, de groep waar wethouder Hamit Karakus van Wonen en Ruimtelijke Ordening bij de start begin 2006 ook op mikte. Dat zijn de mensen die we in deze wijken nodig hebben. De eerste klussers trekken nu langzaamaan hun woningen in, en Karakus ziet meteen het effect.

Het is goed voor de cohesie in de wijk. De bewoners moeten de buitengevel van het blok met zijn allen opknappen, dus ze hebben vanaf dag één contact met elkaar. Ze vormen een collectief, en dat straalt weer af op de rest van de buurt. Het veiligheidscijfer in Spangen steeg in tweeënhalf jaar tijd van een 4,6 naar een 7,8.

Martijn Kok (37) is een van de nieuwe bewoners. De planoloog woonde in Nijmegen, maar zocht vanwege zijn baan een huis in Rotterdam. Ik had geen moeite om door het pikzwarte woonblok met dichtgetimmerde ramen heen te kijken, zegt hij. Je zag meteen dat het een fantastisch huis kon worden. Al is hij zelf niet erg handig. Ik heb er een aannemer op gezet. Maar dat mag ook.

Hoewel hij nu iedereen kent in het blok, weet hij nog niet of hij op zaterdagochtend ook het stoepje gaat vegen. Dat moet nog blijken. Al voel ik me wel verbonden met de straat.

Het project met opknaphuizen vindt inmiddels navolging in Den Haag en Eindhoven.