Voor woninghypotheken tot 90% van de waarde van de woning is een modelmatig taxatierapport voortaan wettelijk toegestaan. Bij een modelmatige waardebepaling wordt de waarde van een woning vastgesteld aan de hand van een model. Daarbij worden kenmerken en gegevens van soortgelijke woningen via een systeem met elkaar vergeleken. Een taxateur komt hierbij niet meer aan te pas.
Minister Dijsselbloem heeft deze grens van 90% van de waarde van de woning in overleg met brancheorganisaties, belangenorganisaties, toezichthouders (de AFM en de Waarderingskamer) en marktpartijen vastgesteld. Door gebruik te maken van een modelmatig taxatierapport kan de waarde van een woning sneller en goedkoper vastgesteld worden. Voor hypotheken met NHG blijft een ‘gewone‘ taxatie verplicht.
Het toestaan van modelmatige taxatierapporten bij hypotheken die ‘minder risicovol’ zijn, heeft te maken met de invoering van de nieuwe Europese wetgeving MCD (Mortgage Credit Directive). De brancheorganisatie VBO vindt de grens van 90% te hoog en waarschuwt voor de risico’s voor consumenten en banken.
Omdat de taxatiewaarde modelmatig is vastgesteld, wordt er geen rekening gehouden met de individuele staat van de woning. Als de daadwerkelijke waarde van de woning lager is, dan leent de koper misschien teveel. Banken kunnen alleen maar een goede inschatting van de waarde van een woning maken aan de hand van een normaal taxatierapport. De verwachting is echter dat de waarde van de woning – ook als die in slechte staat is – nooit meer zal afwijken dan 10% van de daadwerkelijke waarde. Daarom heeft Minister Dijsselbloem de wijziging toch doorgevoerd.